Türk Lirası ile ticareti 197 ülkeye ve yaklaşık 400 milyar liralık bir potansiyele ulaştıran Türkiye, doların dünyadaki egemenliğine karşı somut adımlar atan ülkelerin başında geliyor.
Türkiye; 2022’de 129 milyar TL İhracat ve 269 milyar TL de İthalat olmak üzere Yekün 398 milyar TL’lik Hariç ticareti, kendi ulusal parasıyla yaptı. Geçen Yıl Türk Lirası ile yapılan ihracatta yüzde 93 artış yaşanırken, ithalattaki artış ise yüzde 118 oldu.
İHRACATTAKİ HİSSESİ YÜZDE 2,73
Bir Öbür deyişle geçen Yıl yaptığımız 254 milyar dolarlık ihracatın yüzde 6,9 milyar dolarını TL ile yaptık. Geçen yılki 612 milyar dolarlık ithalatımızdan 14,4 milyar dolarlık kısmının ödemesini de TL ile gerçekleştirdik. 2022’deki Hariç ticaretimizin 21,4 milyar dolarlık kısmını TL ile yaptık. Diş ticaret ödemelerindeki TL’nin hissesine bakıldığında ihracatta yüzde 2,73, ithalatta ise yüzde 2,36 olduğu görülüyor.
FİNANSAL ÖZGÜRLÜK CEPHESİNDEYİZ
Türkiye, nihayet 20 yılda Ulusal çıkarlarını önceleyen finansal siyasetleri sayesinde, doların egemenliğini kırmaya yönelik global ölçekte gelişen cephedeki yerini aldı. ABD ile ticaret savaşında olan Çin, Ukrayna Savaşı sonrasında yaptırımlara maruz kalan Rusya ve yükselen teknoloji devi Hindistan, bu karşı cephenin başını çeken ülkeler oldu. Türkiye ise Özellikle güç alanında ve Laf konusu ülkelerle ikili ticaretinde ikili ve Fazla taraflı mutabakatlar yaparak Ulusal Nakit kullanımını yaygınlaştırdı.
KÜRESEL DOLAR REZERVİ nihayet 25 YILIN EN DÜŞÜĞÜNDE
ABD’nin 1970’li yıllardaki bütün engelleme çalışmalarına karşın, Avrupa Birliği (AB) tarafından benimsenen ve 2000’li yıllarda büsbütün yürürlüğe giren ortak Nakit ünitesi avro, dolarsızlaşma sürecinin en somut adımı olarak kabul ediliyor. Dünyada Özellikle 2000’li yıllardan itibaren yükselen doların egemenliğine karşı çıkış sayesinde doların dünyadaki merkez bankalarının döviz rezervlerindeki hissesinin 2021’de yüzde 59’a gerilediği belirtildi. IMF Raporu’na nazaran 1999’da yüzde 70 düzeyinde olan bu Oran nihayet 25 yılın en düşük düzeyine gelmiş durumda.
PARA ARTIK BİR YAPTIRIM KOZU
Global çapta süratle gelişen dolar aykırısı cephenin asıl hedefi ise, ABD tarafından bir yaptırım ve dayatma aracı olarak kullanılan doların egemenliğini kırmak olarak gösteriliyor. ABD’nin Özellikle 1990’lı yıllardaki globalleşme periyodunda yaygınlaştırdığı ve dünya ticaretini endekslediği dolar, sıkça siyasi maksatla kullanılıyor. Global ticaretin gelişmesini desteklediğini tez eden ABD, doların yaygınlaşmasını liberalleşme telaffuzuyla empoze ederken, Sorun yaşadığı ülkeye yaptırım ögesi olarak dolar kozunu oynuyor.
RUSYA VE ÇİN BAŞI ÇEKİYOR
İran ve Rusya ile olan ticarette öteki ülkelere, dolar kullanmama yasağını birinci ABD koydu. Vaziyet bu türlü olunca, keyfi finansal uygulama ve nakdî gasp atılımlarından korkan birçok ülke dolarsızlaşma siyasetlerini destekliyor. Rusya Merkez Bankası bilgilerine nazaran, ülkenin İthalat ve ihracatında doların hissesi 2022’in üçüncü çeyreğinde yılın birinci çeyreğine nazaran yüzde 51,7’den 33,9’a geriledi. Çin Nakit ünitesi yuanın hissesi yüzde 0,4’ten yüzde 14,1’e çıktı. genel olarak, ruble ve ‘dost’ ülke Nakit üniteleri birlikte, 2022’nin sonunda Rusya’nın İhracat mutabakatlarının yüzde 52’sini oluşturarak, rekor seviyede birinci Sefer dolar ve avro’nun hissesini geride bıraktı.
ÇİN DIŞ TİCARETİNDE YUAN DOLARI GEÇTİ
nihayet devirde birçok ülke ticarette dolarsızlaşma siyaseti yürütmeye başladı. Bu siyasetler kapsamında Çin’in Hudut ötesi süreçlerinde yuan geçen ay ABD dolarını geçerek en Fazla kullanılan Nakit ünitesi haline geldi. Ayrıyeten Rusya Merkez Bankası, geçtiğimiz günlerde ülkenin İhracat ödemelerinde rublenin hissesinin doları yakaladığını ve avroyu da Değerli oranda geçtiğini duyurmuştu.
PETROLDE Ulusal PARALARA DÖNÜŞ HIZLANDI
BRICS ülkelerine katılmayı kıymetlendiren Suudi Arabistan Mart 2022’de, BRICS’in Kıymetli üyesi Çin’e yönelik petrol satışlarında ödemeleri yuanla kabul etmeye Amade olduğunu duyurmuştu. Çin, halihazırda kapsamlı yaptırımların uygulandığı İran’dan aldığı petrol için yuan cinsinden ödeme yapıyor. Rusya ile Hindistan ortasında başta petrol olmak üzere karşılıklı ticareti yüklü olarak ruble ve rupi üzerinden gerçekleştirebilmek için müzakereler faal formda devam ediyor. Fakat ülkelerin Değerli bir kısmı, Türkiye üzere somut adımlar atmakta geç yahut yetersiz kalıyor. Türkiye ise, bölgesinde Rusya ve İran üzere güçlerin doların egemenliğini kırma adımlarına ikili mutabakatlarla destek
veriyor. Misal biçimde Çin, Hindistan, Arjantin, Brezilya üzere ülkelerle yapılan müzakereler sonrasında Ulusal paramızla ticaret yaptığımız ülke sayısı 197’ye çıktı.
BRICS ÜLKELERİ ORTAK PARAYA GEÇMEYİ PLANLIYOR
Öte yandan evvelki yıllarda, İran doğal gaz satışında Ulusal paralar ile ticarete yöneleceğini açıklamış, benzeri bir atılım Batı’nın yaptırımları sonrasında Rusya’dan gelmişti. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, petrol ve doğal gaz satışlarında Ruble kullanımını işaret etti. Ülkemiz ise, Özellikle güç alanındaki ticari ilgilerde Ulusal paralarla alışverişi öne çıkaran bir siyaset benimsiyor. Avrupa Birliği (AB) üzere blokların yanında Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ülkeleri kümesi, ağustos ayında düzenlenecek birlik tepesinde, ortak Nakit ünitesi konusunu ele alacaklarını açıkladı. Topluluk daha evvel, ABD’nin politik çıkarlarına karşı Ulusal parayla ticareti geliştirme konusunda anlaşmıştı.
BRETTON WOODS SİSTEMİNİN UZAYAN HİKAYESİ
Altına dönüştürülebilen Biricik Nakit ünitesinin dolar olduğu ve öteki Nakit ünitelerinin kıymetlerinin de dolara nazaran belirlendiği Bretton Woods sisteminin 1973’te resmi olarak çöküşünün akabinde, ülkeler ve memleketler arası örgütler, doların egemenliğini kırabilmek için ulusal paralara endeksli siyasetler geliştirdi. Avrupa ülkelerinin Nakit konusunda Biricik hegemonya olan ve dünyayı yöneten ABD karşısında ABD Doları’na karşılık Avro’yu ortak değer olarak almaları bu husustaki birinci Değerli adımlardan biri oldu. 2000li yıllardan itibaren global Sıkıntı haline gelen Çin ve Hindistan’ın Ulusal Nakit ile ticaret konusunda başı çekerken sonradan Rusya, Brezilya, Güney Afrika üzere aktörler de Ulusal Nakit ile ticarete öncelik vermeye başladı.
YUAN EVRESİ Mİ BAŞLIYOR?
IMF raporunda ayrıyeten, yuanın yanı Dizi Japon Yeni, Avustralya Doları ve Kanada Doları’nın rezervlerdeki hissesinin arttığı kaydedildi. ABD’nin global rezervlerdeki hissesi düşerken, global ticaretteki hissesini ise Değerli oranda koruyor. Günlük yapılan 6 trilyon dolar civarındaki global döviz süreçlerinin yüzde 85’i hala dolarla gerçekleştiriliyor.
Yorum Yok