– Orta şark Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Kısmı Lideri Prof. Dr. Fazilet Canbay, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda konutu hasar görenleri kendi kendilerine Tertip tespit edip, Çabucak çatlak tamiri yapmamaları konusunda uyardı.
Canbay, Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki zelzelelere ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Her iki zelzelenin de hesaplanan yer ivmelerinin Fazla Aka kıymetlerde olduğuna işaret eden Canbay, tıpkı gün bu büyüklükte iki Aka sarsıntının daha Evvel hiç yaşanmadığının, artçı zelzelelerin dahi birçok Aka zelzeleden daha Aka olduğunun altını çizdi.
Yıkılan binaların fazlalığına dikkati çeken Canbay, “Bu kadar Fazla binanın toptan yıkılmış olması Fazla üzücü ve düşündürücü bir durum. Bilhassa inşaat sırasında dizayna uyulmuyor ve yanılgılı yapı inşaatı yapılıyor. Sonucu da bundan Dolayı felaket boyutunda yıkıcı oluyor.” diye konuştu.
Depremlerde 1999’dan sonra yapılmış yeni binalarda da yıkım olduğuna dikkati çeken Canbay, “Burada da Bina kontrolünün maalesef Fazla da düzgün yapılamadığını görüyoruz. Bina kontroldeki sıkıntıların düzeltilmesi, binaların hem tasarımı, dizaynı hem de inşası sırasında yanlışsız bir Bina kontrolüne tabi tutulması gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Canbay, zelzeleden etkilenen vilayetlerde yıkılmayan binalarda oturanlara da şu ihtarlarda bulundu:
“Depremde meskeni yıkılmayanlar Çabucak kendi kendilerine ‘bunlar Kıymetli değil’ diyerek, çatlak tamiratına, makyajlamaya girişmesin, hasar düzeylerini kendi kendilerine tespit etmesinler. Bu Fazla yapılıyor, biz en nihayet zelzelelerde de gördük. 10 Yıl evvelki Elazığ sarsıntısından sonra makyajlanmış oturulmaya devam edilmiş, 10 sene sonrasındaki zelzelede göçtü o bina. Biz bunları da yaşadık. İleride bunun olmaması için bu ikazların dikkate alınması gerekiyor. ‘Ufacık bir çatlak vardı, Fazla Değerli değil, biz onları sıvadık, geçti, gitti’ demek, kendilerine tahminen bir sonraki zelzele için ‘mezar yaptık’ demek olur, bu Fazla net. Bunun profesyonel gözler tarafından incelenmesi gerekiyor. Bu Aka iki zelzelesi arka geriye geçirmiş binanın nitekim incelenmesi ve gözden geçirilmesi gerekiyor. O binada gözle görmeseniz bile mikro çatlaklar olabilir.”
– “Bina güçlendirme Fazla Ehemmiyet taşıyor”
17 Ağustos 1999 Gölcük sarsıntısından sonra Hatay’da bir binayı karbon lifli polimerler ve yeni teknolojilerle güçlendirdiklerini aktaran Canbay, şöyle devam etti:
“Son sarsıntıda o binaya hiçbir şey olmamış. Güçlendirmenin kıymeti burada ortaya çıkıyor. O yapı hiç dokunulmamış olsaydı, bugün o da göçmüş bir yapı olurdu. O binada hala oturulmaya devam ediliyor. Demek ki var yapılarımızı yalnızca dönüştürmek, yıkıp yenisini yapmak değil, güçlendirilebilecek binalara güçlendirme yapmak da Fazla Değerli bir mevzu. Artı ucuz da bir bahis zira yine yıkıp tekrar yapmak Fazla değerli bir süreç. On binlerce, Çehre binlerce binayı yıkıp yenisini yapamayız. Bu türlü bir bütçe yok, yalnızca ülkemizde değil, dünyanın hiçbir ülkesinde yok. Bu nedenle yapı güçlendirme Fazla Ehemmiyet taşıyor.”
Canbay, Tüm zelzele bölgelerine gittiğini belirterek, “Özellikle İzmir sarsıntısında, Elazığ zelzelesinde beşerler yanıma gelip, ‘hocam artık bizim konut adam olmaz, devlet bize bir konut yapsın, versin’ diyerek, sıfır konutları olsun üzere bir duruma giriyor. Halkımızın başından, ‘binalar güçlendirilmez, güçlenirse sıfır yapı üzere olmaz’ üzere yanlış inanışın kaldırılması gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Tüm ülkeye başsağlığı dileklerini ileten Prof. Dr. Canbay, ODTÜ olarak geçmişte olduğu üzere zelzele konusundaki bilgi birikimleri ve tecrübeleriyle bölgede jeolojik ile sismotektonik şartların, yapısal hasar dağılımının ve nedenlerinin, taban şartlarının Bina hasarına tesirinin ve bölgedeki öbür Bina çeşitlerinin performansının araştırılması tarafında çalışmalarının başladığını da vurguladı.
Yorum Yok