Yaşanan üç Aka zelzelede 7 fay modülünün kırıldığını tespit ettiklerini aktaran Sözbilir, “7,7 büyüklüğündeki birinci zelzelede Narlı Fayı ismi verilen bir fay ile Birlikte kırılmalar gerçekleşiyor ve Amanos-Pazarcık ile Erkenek üzere segmentler kırılıyor. Dokuz saat sonra ise daha kuzeyde Çardak ve Doğanşehir fayları kırılıyor ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntısı üretiyor. En nihayet 20 Şubat’ta ise 6,4 büyüklüğündeki zelzele ile Antakya Fayı çalışmış oldu. Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde 15 günde 7 fayın kırılmasının dünyada pek gözlenen bir durum değil. Tahminen bir birinci olarak kıymetlendirilebilir. Bu biçimde baktığımızda nihayet 500 yıldaki en Aka zelzele olduğunu söyleyebiliyoruz.” diye konuştu.
Türkiye’deki 485 fayın Kıymetli bir kısmının şimal Anadolu Fayı ve şark Anadolu Fayı ile batı Anadolu’da yer aldığına işaret eden Sözbilir, Geri kalan kısmının ise dağılmış durumda olduğunu belirtti.
– “Fayların ne Vakit kırılacağıyla ilgili bilgi toplamak için geçmişini araştırıyoruz”
Şu anne kadar Laf konusu 485 faydan yalnızca 200’ünün kesilip inceleme ve araştırma yapılabildiğine işaret eden Prof. Dr. Sözbilir, şöyle konuştu:
“Bizim jeolojideki tabirimizle alanda Beygir kuyruğuna benzeri bir saçaklanma gözlenir. Bu tansiyon bu faylara dağıtılıyor. Biz gelecekte bu fayların ne Vakit kırılacağıyla ilgili bilgi toplamak için geçmişini araştırıyoruz. Fayın üzerinde geçmiş devirde ürettiği sarsıntıyla ilgili bilgi almak için hendek açıyoruz. Hendeğin içinde geçmiş zelzeleleri görebiliyoruz. Böylece geçmişte kaç zelzele olmuş, hangi aralıklarda olmuş, en nihayet zelzele ne Vakit olmuş bunlara bakabiliyoruz.”
Deprem bölgesinde şimdiye kadar iki fay üzerinde “paleosismoloji” (depremler oluştuktan Fazla sonra eski zelzele izlerinin araştırılması) çalışması yapıldığını söyleyen Sözbilir, “Pazarcık ve Amanos segmentinde… Bu iki fay üzerinde elde edilen datalar, yaklaşık 500 yıldır bu fayların kırılmadığı tarafındaydı. Kırılma aralığının da 500 Yıl olduğu ve kırılma vaktinin geldiği tarafında ilim insanları esasen Daimi açıklamalar yapıyordu.” dedi.
– “Çok segmentli kırılmayı hiçbir ilim insanı öngöremedi”
Faylardaki kırılmanın yalnızca Maraş’ı etkileyeceğinin düşünüldüğünü Anlatım eden Sözbilir, şöyle devam etti:
“Ancak 7 Tane fay kırıldı. Artık o Geri kalan faylarla ilgili neden bilgimiz yoktu? Zira, daha hendek çalışması yapılmamıştı. Bugün Türkiye’de 485 faydan yalnızca 200 civarındakine kesilip bakılabildi. 285 fayın daha kesilmesi gerekiyor. Biz Türkiye olarak sismik tehlikenin neresindeyiz? Riskimiz ne kadar ? Sorusunun karşılığı bu faylara bakıldıktan sonra ortaya çıkacak. Geri kalan 5 fay incelenmiş olsaydı, tahminen de Çardak ve Doğanşehir, Narlı, Antakya fayında bu hendek tabanlı paleosismoloji çalışmasını yapabilseydik bunların da 500 yıldır kırılmadığı ortaya çıkacaktı. Bu yüzden Fazla segmentli kırılmayı hiçbir ilim insanı öngöremedi.”
Şu anda aktivitesi ortaya çıkması beklenen 285 fayın olduğunu anlatan Sözbilir, bunlar üzerinde en kısa vakitte incelenme ve araştırma yapılması gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Sözbilir, merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan ve 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntıların akabinde birtakım noktaların 7 metreye kadar kalıcı olarak yer değiştirdiğini kaydetti.
Yorum Yok