Memurlara yersiz yapılan ödemelerin geri alınması hakkında uyuşmazlık mahkemesinden değerli karar

Genel Eki 27, 2022 Yorum Yok

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında takım karşılığı kontratlı TÜİK Uzmanı olarak vazife yapan davacıya 2005-2009 tarihleri ortasında yersiz olarak kontrol tazminatı ödenmiştir.

Ocak 2009 tarihinden itibaren otomasyona geçilmesi sebebiyle nedeniyle işçi ve özlük haklarına ait bilgilerin Maliye Bakanlığı tarafından işletilen E-Bütçe sistemine girişi sırasında sistemin kurumda TÜİK Uzmanı ve uzman yardımcısı takımında kontratlı istihdam edilen işçinin “Denetim Tazminatına ait bilgileri kabul etmemesi üzerine yapılan araştırmada kelam konusu tazminatın “kadro karşılığı kontratlı statüde” istihdam edilen işçiye ödenmemesi gerektiğinin ortaya çıkması üzerine 29/11/2015 tarihinden 14/01/2009 tarihine kadar ödenen 3.365,38 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenmiştir.

Davacı mülga Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı aleyhine Ankara 6. Yönetim Mahkemesi nezdinde iptal davası açmıştır. 6. Yönetim Mahkemesi kararında özetle; kontratlı işçi olarak çalışan davacıya kontrol tazminatı ödenmesine ait olarak çalışmış olduğu kurumla ilgili özel kanun niteliğinde olan 5429 sayılı Kanunun 45 inci hususu ile ismi geçen unsur kararına istinaden çıkarılan “Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında Çalıştırılacak Kontratlı Çalışanın Hizmet Mukavelesi Metot ve Asılları Hakkında Karar”da rastgele bir düzenlemenin yer almadığı görüldüğünden, sehven ödenen kontrol tazminatının kesilmesi yolundaki süreçlerde hukuka terslik görmemiştir.

Lakin, 29 Kasım 2015 tarihinden 14 Ocak 2009 tarihine kadar ödenen 3.365,38 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesinin istenilmesi ile ilgili olarak; 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanununa nazaran kamu ziyanı, kamu görevlisinin kasıt, kusur yahut ihmallerinden kaynaklı mevzuata alışılmamış karar, süreç yahut aksiyonları sonucunda kamu kaynağında artışa mahzur yahut eksilmeye neden olunması olduğu, kendisine yapılan yersiz ödemede rastgele bir hareketi bulunmayan kamu vazifelileri hakkında kelam konusu Kanun kararlarının uygulanmasına imkan bulunmadığı, öteki bir anlatımla kamu kaynağında meydana gelen zararın, bir kamu görevlisinin kendi aksiyonları nedeniyle değil de öbür bir kamu görevlisinin süreç yahut hareketleri ile ortaya çıktığı durumlarda, kendisine yersiz olarak ödeme yapıldığı bilmeyen âlâ niyetli kamu vazifelisi hakkında 5018 sayılı Kanun kararlarının uygulanmasına imkan bulunmadığı, bu nedenle kendisine yapılan ödemenin haksız olduğunu bilmeyen ilgili hakkında genel kararların uygulaması gerektiği tabir edildiği,

Bu kapsamda, Danıştay İçtihadı Birleştirme Şurasının 22/12/1973 gün ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararında, yönetimin açık kusur, yokluk, memurun gerçek dışı beyanı yahut hilesi hallerinde mühlet aranmaksızın, kanunsuz terfi yahut intibaka dayanarak ödediği meblağı her vakit geri alabileceği, bunun dışında kalan hallerde yanılgılı ödemelerin istirdadının (geri ödeme) yanlışlı ödemenin birinci yapıldığı tarihten başlamak üzere 60 gün içinde kabil olduğu ve bu müddet geçtikten sonra istirdat (geri ödeme) edilemeyeceği,

Uyuşmazlık konusu olayda; “denetim tazminatı” ismi altında davacıya yapılan yersiz ödemenin, yanlışlı olduğunun kolay bir inceleme ile fark edilmeyip hesapların kontrolü sonucu ortaya çıkarıldığı hususu dikkate alındığında, bu ödemelerin açık yanılgı kapsamında kıymetlendirilmesine hukuken imkan bulunmadığı, kusurlu ödemenin yapılmasında davacının gerçek dışı beyanı ya da hilesinin de bulunmadığı,

Bu durumda, davacıya yapılan yersiz ödemelerin ödemenin yapıldığı tarihten itibaren 60 günlük idari dava açma müddeti içinde geri alınması mümkün iken, bu müddet geçirildikten çok sonra yersiz ödendiği ileri sürülen meblağın iadesinin istenilmesini hukuka ters bulmuştur.

Türkiye İstatistik Kurumu tıpkı vakitte üstte bahsi geçen yersiz ödemeyi davacının ödememesi nedeniyle oluşan kamu ziyanının tahsili için Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmıştır. Kelam konusu mahkeme, yasal mevzuata ters olduğu ve yönetimin sürecinde açık kusur olması sebebiyle Borçlar Kanununun haksız iktisap kurallar çerçevesinde davalıdan geri istenebileceğini söz ederek davanın kabulüne karar vermiştir.

Davacı, mahkeme kararlar ortasındaki çelişki yüzünden karar uyuşmazlığının giderilmesi ve uyuşmazlığın aslının davaya mevzu iade sürecinin iptali istikametinde karara bağlanması istemiyle Uyuşmazlık mahkemesine müracaatta bulunmuştur. Uyuşmazlık Mahkemesi kararını yol ve temel istikametinden iki başlıkta incelenmiştir. Bahsin karar uyuşmazlığının uygun bulunduğuna karar verildikten sonra; idarece yapılan yersiz ödemenin 5018 sayılı Kanun kapsamı dışında kaldığı ve Danıştay İçtihadı Birleştirme Konseyi Kararı çerçevesinde çözümlenmesi gerektiğinde tereddüt bulunmadığı, davacıya 2005-2009 tarihleri ortasında yersiz ödenen kontrol tazminatlarının Ocak 2009 tarihinde yani 2577 sayılı İdari Yargılama Kanununun 7. unsurunda belirtilen 60 günlük dava açma mühleti geçtikten sonra talep edildiği; yersiz ödeme yapılan davacının gerçek dışı beyanı yahut hilesinin bulunmadığı, keza mevzuatın mali yetkilileri/sorumluları yanıltacak mahiyeti prestijiyle ortada bir “açık hata” halinin de kelam konusu olmadığı anlaşıldığından, 2005-2009 tarihleri ortasında ödenen kontrol tazminatının geri istenilmesinin şartlarının mevcut olmadığının görüldüğü,

Açıklanan nedenlerle, TÜİK Başkanlığında takım karşılığı kontratlı TÜİK Uzmanı olarak misyon yapan davacıdan alınan 2005-2009 tarihleri ortasında yersiz olarak ödenen kontrol tazminatının geri istenilmesine ait idari sürecin hukuka uygun olmadığının saptanması karşısında; yersiz ödemenin geri alınması için idarece açılan alacak davası sonunda davanın kabulüne karar veren Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, hukuk ve tarza uygun bulunan Ankara 6. Yönetim Mahkemesinin kararının kabulüne karar verilmiştir.

Uyuşmazlık mahkemesi kararının tamamına ulaşmak için .

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir