– Kamuoyunda “ATAK-2” olarak bilinen Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri, birinci Defa motor çalıştırdı.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ortasında imzalanan Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri Projesi kapsamında geliştirilen ATAK-2 helikopterini birinci Sefer Anadolu Ajansı (AA) görüntüledi.
Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri Projesi mahsul baş Mühendisi Mehmet Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 13 yıldır TUSAŞ’ta vazife yaptığını ve şirketin yürüttüğü birçok helikopter geliştirme ve modernizasyon projesinde mesuliyet üstlendiğini söyledi.
ATAK-2 Projesi’nin 2019 yılında imzalandığına ve daha Evvel faaliyetler olsa da nisan ayı prestijiyle resmi olarak çalışmaya başladıklarına işaret eden Yılmaz, “Çok süratli bir geliştirme süreci yaşadık. çok süratli bir tasarım süreci geçirdik. Bundan yaklaşık 2 Yıl Evvel erken uçuş kararı alındı. Biz de erken uçuş kararına yönelik çalışmalarımızı başlattık ve hızlandırdık. Yaklaşık bir yıldır modül üretimi ve ekipman tedariki gerçekleştiriyoruz. nihayet 3-4 aydır helikopterimizin Beden montajı ve en son montaj süreçlerini gerçekleştirdik.” dedi.
Bütün takımın Fazla ağır ve Önemli bir Uğraş sarf ettiğini ve Fazla özverili bir çalışma gerçekleştirildiğini vurgulayan Yılmaz, şu sözleri kullandı:
“Gece gündüz ilgili Tüm arkadaşlar sistemlerine sahip çıktılar. Helikopterin üzerinden ayrılmadılar. Sabah akşam test yaptılar. Montaj faaliyetlerine dayanak verdiler. Birebir vakitte montaj grubumuz, üretim planlama Denetim grubumuz, üretim mühendisliği takımımız Fazla Önemli takviyede bulundu. Takım olarak hakikaten Fazla özverili ve ağır bir çalışmayla helikopterimizi bu kadar kısa müddette Amade hale getirdik. Şu anda bizim bildiğimiz kadarıyla bu türlü bir Örnek dünyada da yok. çok süratli halde bu kararın verilmesi, dizaynın nihayetlendirilmesi, bu dizayndan esere geçilmesi, eserin toparlanması ve test basamağına getirilmesi manasında Fazla süratli biçimde ilerledik. Dün (23 Nisan) prestijiyle iki motorumuzu da farklı ayrı çalıştırdık. Arkadaşlarımız bir sonraki motor çalıştırma için nihayet hazırlıklarımızı yapıyorlar. Birtakım ölçüm ve ayarlama faaliyetlerimiz var. Bakım faaliyetlerimiz var. Bunları gerçekleştiriyorlar. Bunları gerçekleştirdikten sonra da motor çalışma faaliyetlerimize de devam edeceğiz.”
– Uçuşta karşılaşmayacağı zorluklara maruz bırakılıyor
Helikopterin yer aldığı 993 numaralı binanın öncelikle GÖKBEY helikopteri için tasarlandığını ve sonraki helikopterler için de kullanılacağı düşünülerek Aka tasarlandığını anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:
“Burası Özellikle şiddetli testleri yaptığımız bir binamız. Helikopteri büsbütün yere bağlıyoruz. Uçuşta dahi helikopterin görmeyeceği zorluktaki testleri, burada yere bağlı halde yapıyoruz. Helikopteri büsbütün yere bağlayıp Evvel motor çalıştırmalar, rezonans testleri daha sonra yük testlerimizle helikopterimizin bütün sistemlerini, yapısalını, transmisyonunu, rotorunu, motor entegrasyonunu, aviyonik ve elektrik sistem entegrasyonunu büsbütün burada doğrulayıp, ‘Bu basamaktan sonra evet helikopter uçuş için güvenli’ diyoruz ve uçuşa veriyoruz. Bu binanın emeli da bu. Üstte bir izleme odamız var. Helikopterimiz Önemli formda enstrümante. Üzerinde 600 civarında sensör var. Tıpkı vakitte sayısal sınırlardan da bilgi alıyoruz. Bunlarla birlikte yaklaşık olarak 10-15 bin civarında bilgimiz var. Bunlar canlı olarak üstteki Denetim odamıza iletiliyor. Tüm testlerde gerçek vakitli olarak tasarım takımlarımız bu dataları inceliyor, rastgele bir Problem olması durumunda, bir anomali tespit edilmesi durumunda teste direkt müdahale edebiliyorlar. Tüm testi de bu binada Denetim odasından yönetiyor arkadaşlar.”
– Motor testlerinin akabinde birinci uçuşu yapacak
Projenin geldiği noktada, planladıkları motor testleri bulunduğunu ve öncelikli olarak bunları tamamlayacaklarını lisana getiren Yılmaz, şunları kaydetti:
“Tamamladıktan sonra bir taksi testimiz var. Helikopteri ‘runway’de test ediyoruz. Telemetriyi, Irak haberleşme kısmını doğruluyoruz. Ondan sonra da uçuşa Amade hale geliyor helikopter. Bir sonraki adımda birinci uçuşumuzu gerçekleştiriyoruz. Birinci uçuşumuz nispeten Yalın bir uçuş oluyor. Birinci Defa kullanacak pilotlarımızın da alışması gerekiyor. Simülatörde bu testleri sanal ortamda yapıyoruz ancak gerçek manada birinci kere uçuruyorlar. O yüzden daha Yalın testlerle başlıyoruz. Helikopterimizi kaldırıp Yalın hareketler yaptırıyoruz lakin sonrasında üzerine koya koya, ekleye ekleye gidiyoruz. Bu evreden sonra bir sonraki prototip için yapacağımız geliştirme ve uygunlaştırma faaliyetlerimiz var. Bunları gerçekleştirerek birdenbire Çok prototip üreteceğiz. Burada da Enlem halde testlerimizi gerçekleştirerek helikopterimizin kalifikasyon sürecini yürüteceğiz. Bu basamaktan sonra aslında helikopteri nitelikli etmeye yönelik prototip tasarım, üretim, geliştirme ve kalifikasyon faaliyetleri yürüteceğiz.”
– Birinci uçuş için Geri sayım
İlk uçuşun testleri süren ATAK-2 platformu ile gerçekleştirileceğini belirten Mehmet Yılmaz, “Bu helikopterle yerde yaklaşık 15 saat motor çalıştırma maksadımız var. Bundan sonra uçuşa Amade olacak. Şu Lahza için bir aksaklık görünmüyor. Bakım, ölçüm faaliyetlerimizi gerçekleştiriyoruz. Şayet bir aksaklık çıkmazsa bu bir hafta içerisinde aslında uçuşa da gitmeyi hedefliyoruz. Aksaklık çıkarsa onu kıymetlendiririz ancak Fazla Irak olmayan bir tarihte ATAK-2’nin uçabileceğini söyleyebilirim. İşler yolunda giderse daha süratli ilerleriz lakin işlerde bir aksaklık çıkarsa da çözemeyeceğimiz bir şey yok. Daha Evvel de başımıza geldi, yaptık bunları. Takımımız de Fazla deneyimli. mümkün sıkıntıları aşa aşa gidip mutlaka uçacağız.” dedi.
– 1000-1500 çalışanın katkısıyla oluştu
Mehmet Yılmaz, ATAK-2’ye eli değen yahut bir biçimde proje için çalışan işçi sayısının 1000-1500 civarında olduğunu söyledi.
Projede Fazla Önemli bir emek bulunduğuna dikkati çeken Yılmaz, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Tasarım takımından program idaresine, üretim planlamasından üretim mühendisliğine, teknisyenlerimize kadar herkesin Fazla Önemli emeği var. Burada yaklaşık 500 Benlik tasarım takımımız var. Hepsi hususlarında uzmanlaşmış gruplar, Beden dizaynını bir grubumuz yapıyor. Transmisyon, Fazla Özel bir ünite zati, helikopterin gücünü Denetim ettiğimiz yer. Orayı bir takımımız yapıyor. Rotor tarafındaki tasarımı bir grubumuz yapıyor. Motor entegrasyonu için farklı bir grubumuz var. İniş grubunu kendimiz tasarladık, burada ürettirdik. Alt sistemlerimizin birçoğu yerli, yerlileştiriyoruz, yerli alt yüklenicilerle çalışıyoruz. Yakıt sistemimizi yerli bir alt yüklenicimize tasarlattık, ürettik, test ettik, taktık. İniş ekibimize misal halde transmisyonumuzu kendimiz tasarlıyoruz, üretiyoruz. Rotorumuzu kendimiz tasarlıyoruz, üretiyoruz. Pallerimiz örneğin Fazla Özel bir teknolojidir. ATAK’la birlikte başladığımız, GÖKBEY’le üzerine koyduğumuz ATAK-2 ile de nihayet noktasına geldiğimiz Önemli bir teknoloji. Bunu da kendimiz tasarlayıp, üretiyoruz. Yani büsbütün bu Eser bizim diyebiliriz. Burada tasarımcısından planlamacısına, üretimine, teknisyenine kadar Fazla Önemli bir emek var. Bilhassa nihayet devirde bu emeği helikopter üzerinde Fazla rahat görebilirsiniz. 24 saat, 3 vardiya temeline nazaran çalıştı arkadaşlar. Gece gündüz burada neredeyse yemeden, içmeden, uyumadan da diyebilirim. kimi öğünlerini bile atlayarak Fazla Önemli efor sarf ettiler. çok özverili çalışarak eseri bu hale daima birlikte getirdik.”
– Gelişmiş elektronik Muharebe ve silah sistemleriyle donatılacak
Helikopterin özelliklerine ait de bilgiler veren Yılmaz, ATAK-2, taarruz helikopteri olduğu için, taşıyabileceği yararlı yük ve hareket kabiliyetinin Ehemmiyet taşıdığını, bunun için de kuvvetli motorlara sahip olması gerektiğini Anlatım etti.
Helikopterin 2500 at gücündeki motorlara sahip olduğuna işaret eden Yılmaz, helikopterin azamî kalkış yükünün 11,5 ton olduğunu bildirdi.
Yılmaz, şu bilgileri verdi:
“Sınıfında üst düzeyde bir helikopter. 1,5 ton yararlı yük taşıyabiliyor. Bu Fazla Önemli bir avantaj. Ön tarafımızda 30 milimetre topumuz var. Onun üzerinde kameramız var. Kamerayla görüp tespit edecek pilotlarımız. ATAK’tan aşina olduğumuz Avcı kaskı ile tespit ve hedefleme yapıp 30 milimetre topla vurabilecekler. Kanat istasyonlarımız ATAK’la yahut misal helikopterlerle kıyasladığımızda 2’den 3 istasyona çıkardık. 3’er istasyondan 6 istasyonumuz Mevcut yani 6 başka mühimmat lançerini taşıyabileceğiz. çok yakın bir halde Roketsan’la çalışıyoruz. Yerli mühimmatlarımızı entegre edeceğiz. ATAK’a ek olarak birtakım mühimmatlarımız da olacak burada. Hava-hava füzesi entegrasyonunu da yapacağız. O manada Fazla Önemli bir kabiliyet kazandırmış olacağız. Helikopterimizin hedeflediğimiz suratı 175 knot. Bu Fazla yüksek bir sürat. Pilotlarımız hareket, Hız kabiliyeti manasında bunları talep ettiler, biz de ona Müsait bir Eser tasarladık. Şu anda bu helikopter 175 knot süratte, Önemli hareketler, kaçış ve dalış hareketleri yapabilecek biçimde tasarlanan bir helikopter. Birebir biçimde aviyonikler, elektronik Muharebe tarafında ülkemizde geliştirilen yerli ve ulusal bütün ekipmanları bu helikopterle takacağız. Helikopterimizin tam elektronik Muharebe süiti olacak. Burada roket İkaz sensöründen DIRCM’ına kadar bütün ekipmanlar RF jammera kadar bütün ekipmanlar entegre edilecek. Büsbütün kendini muhafaza kabiliyetine, Fazla gelişmiş özelliklere sahip bir elektronik Muharebe süiti, silah özellikleri, aviyonik suiti, haberleşme ve kabiliyetleri olacak. Bu helikopterin geliştirilmesinde takviyesi, emeği olan herkese Fazla teşekkür ediyoruz. Bu işi Bir arada yaptık, Bir arada başardık. Bundan sonra da üzerine koya koya devam edeceğiz. Helikopterimizi yetişmiş edip kuvvetlerimizin kullanımına sunacağız.”
Yorum Yok