İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektör Yardımcısı Mustafa Kumral, Hatay’da yıkılan binaların birçoklarının demirlerinin Türk imali olmadığını, ucuzluğu nedeniyle Suriye’den getirildiğini ve dayanıklılığının Türk üretimi demirlerden az olduğunu söyledi.
Kahramanmaraş Merkezli Sarsıntıların Sonuçlarının Tüm Taraflarıyla Araştırılması, Zelzeleye Dirençli Bina Stokunun Oluşturulması ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Aktifliğinin Artırılması İçin Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Hedefiyle Kurulan Meclis Araştırma Komitesi, Beyaz Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu başkanlığında toplandı.
Toplantıda, Bina kontrol ve zelzele Mühendisliği Derneği, Yükseköğretim Heyeti, Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı Kredi ve Yurtlar genel Müdürlüğü temsilcilerinin yanı Dizi üniversitelerden akademisyenler sunum yaptı.
Yapı kontrol ve zelzele Mühendisliği Derneği Lideri Nazmi Şahin, Bina kontrol sistemin 1999 sarsıntısından sonra hayata geçtiğini ve bu vakte kadar sistemin 5 zelzele gördüğünü anlattı. Van, Elazığ, Malatya ve İzmir sarsıntılarında Bina kontrollü binaların yıkılmadığını belirten Şahin, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda ise Bina kontrollü 151 bin binadan yaklaşık 290’ının yıkıldığını kaydetti. Şahin, yıkılan binaların yüzde 85’nin de ikinci sarsıntıda yıkıldığını aktardı.
2007 yılında çıkan bir kanunla şantiye şefinin 30 bin metrekareye kadar 5 inşaata bakabildiğine dikkati çeken Şahin, kanunun çıktığı devirde inşaat mühendisi sayısının 57 bin olduğuna, 2023 yılında ise bu sayının 150 binlere yaklaştığına işaret etti. Şahin, “Şantiye şefi Fazla kıymetli. Şantiye şefi alanda olmazsa o kalıpçı başına takılan soruyu kime soracak? Başına nazaran yapacak. Bizim talebimiz birinci derece zelzele bölgesinde olan bütün şantiyelerimizde bin 500 metrekare üzerinde Biricik şantiye şefi olsun. Biricik şantiye şefi olsun, yalnızca orayla ilgilensin. Mesai saatine kadar orada dursun.” görüşünü lisana getirdi.
– “Deprem takviye vilayetlerinin dışında hiçbir vilayetimizde eğitim öğretime Mani bir şey yok”
Gençlik ve Spor Bakanlığı Kredi ve Yurtlar (KYK) genel Müdür Yardımcısı Mustafa Özgül, zelzele bölgesinde 76 Yurt olduğunu, bu yurtlardan yalnızca 6’sında hasar oluştuğunu, yıkılan Yurt ise bulunmadığını söyledi. Özgül, hasar Meydan 6 yurtla ilgili de çalışmalara başladıklarını bildirdi.
– “Şu anda yeraltı suları kirlenmiş durumda”
Dokuz Eylül Üniversitesi zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Bina kontrol sisteminin tekrar gözden geçirilmesinin, Bina stoğuyla ilgili çalışmaların da bir Lahza Evvel tamamlanmasının Değerli olduğunu vurguladı. Sözbilir, Aralık eleman olarak isimlendirilen inşaat emekçilerine de belirli bir kalitede eğitim verilmesi gerektiğini Anlatım etti.
2020 yılında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun kendilerinden fay sakınımıyla ilgili çalışma yapmalarını istediğini aktaran Sözbilir, ” Zayıf insan Mevcut şişman insan var. Birebir insan üzere her fayın bir genişliği var. Fayın genişliğinden itibaren etrafına 20’şer metre koyduğunuzda fayla ilgili sorunu çözüyorsunuz. Şu anda 500 metre, Bakan Bey’e de ‘çok fazla’ diye söyledim ancak o uygunca inançta kalmak istedi. Şu anda kalıcı Hane olarak belirlenen yerlerin hepsi en az 500 metre faydan uzakta.” diye konuştu.
– Türkiye yer bilimleri araştırma kurumu önerisi
İTÜ yerbilimi Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Savaş Yaltırak, Türkiye zelzele Tehlike Haritasını eleştirdi. Yaltırak, “Türkiye’nin en Aka tehlikesi, zelzele tehlike haritası.” dedi. Yaltırak, zelzele haritasının değişmesi gerektiğini, var harita ile devam edilmesi halinde sarsıntının Tekrar kentleri vuracağını lisana getirdi. Yaltırak, “Her fayın kendine has bir ömrü var. Hiçbir fay birbirinin birebiri değil. Her birinin geometrisi, uzunluğu farklı. Bunlar birer birey. Bunlar, bir havuzun içerisinde toplama yapabileceğimiz şeyler değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Yaltırak, Türkiye’de yer bilimleri araştırma kurumu kurulması gerektiğini vurgulayarak, “Bu üst kuruluşun da altında bölgesel uzmanlaşmış, bir faya, bir bölgeye ömrünü adamış insanlara gereksinimimiz var.” sözlerini kullandı.
– “Yetkin mühendisliğin gelmesi gerekiyor”
İstanbul Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Mustafa Kumral, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların Adıyaman, Hatay ve Gaziantep vilayetlerindeki Ufak ölçekli organize Sanayi bölgelerine tesirlerini anlattı.
Bölgede yıkılan binaların birçoklarının 2000 yılı öncesi olduğunu belirten Kumral, yıkımların sebebinin ise tabandan ve kullanılan materyallerden kaynaklı olduğunu vurguladı. Hatay’da bölgede vatandaşlarla konuştuklarını, halkın kendilerine kullanılan demirlerin Suriye’den getirildiğini söylediğini aktaran Kumral, “Yıkılan binaların birçoklarının demirleri Türk üretimi değil. Hatta yanlarında İskenderun Demir Çelik Fabrikası olmasına Karşın bir Fazla insan ucuz olduğu için Suriye demirini kullanmışlar. Suriye demirinin dayanıklılığı bizim ülkemizin yaptığı demirlerinin yarısı kadar değil. Sonuçları ortada.” dedi.
Türkiye’de artık ehil inşaat, jeoloji, jeofizik mühendisliği kavramlarının yerleşmesi gerektiğini söyleyen Kumral, “Bu arkadaşların en az 4 sene bir proje ofisinde ya da bir kurumda çalışmalarının yararlı olabileceği ondan sonra imza atmaları kanaatine sahibim. Uzman mühendisliğin gelmesi gerekiyor.” formunda konuştu.
Komisyon Lideri Veysel Eroğlu da Türkiye’de Canlı fay sınırları çalışması yapılması gerektiğine işaret ederek, “Diri fay çizgilerin çalışılmasıyla ilgili seferberlik yapılması koşul.” dedi.
Eroğlu, kimi akademisyenlerin, alanı olmamasına Karşın zelzeleyle ilgili açıklamalarda bulunduğunu, bunun kabul edilemez olduğunu kaydetti. İstanbul’un birtakım yerlerinin tabanın berbat, kimi yerlerin yerinin ise Türkiye’nin en sağlam tabanlarından olduğunu belirten Eroğlu, “Bir profesör kalkıyor ‘İstanbul’u terk edin, 500 kilometre uzağa gidin’ derse ben buna Başkaldırı ederim. Bunun yaptırımı yok mu? Olağanüstü yanlış, insanları huzursuz eden bir durum. Bu ne biçim ilim adamı. Çıkıyor ahkam kesiyor. Bilmiyorsun işte cahilsin. Çoluk çocuk dehşet içinde.” sözlerini kullandı.
Yorum Yok