Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesi, “devletin güvenliğine yahut anayasal sisteme karşı kabahat işlemek için anlaşma” kabahatinden açılan davanın 20 Aralık 2022’deki karar duruşmasında, ortalarında eski Deniz Kuvvetleri kumandanları Bülent Bostanoğlu, Eşref Oğuz Zeybek ve Murat Bilgel’in de bulunduğu 103 sanık hakkında “suçun yasal ögelerinin oluşmadığı” gerekçesiyle beraat kararı vermişti.
Gerekçeli kararını açıklayan mahkeme, kabahatin maddi ögelerinin oluşmadığını vurguladı. Cürmün maddi ögesinin gerçekleşmesi için “elverişli vasıtalarla” işlenmesi konusunda failler ortasında muahede olması gerektiği belirtilen kararda, şu tabirlere yer verildi:
“Anlaşmaya katılan bireyler ortasında Fikir uygunluğunun belli, programlı bir biçime girmiş olması, vasıtaların tespit edilmesi ve gayeye yakın Önemli ve tehlikeli olma koşulu bulunmaktadır. Kabahatin maddi ögesinin gerçekleşmesi için failler ortasında belirlenen cürmün ‘elverişli vasıtalarla’ işlenmesi konusunda muahede olmalıdır. Hata için devletin ülkesine, egemenliğine, birliğine ve Anayasa tertibine karşı cürümlerden rastgele birini işlemek üzere anlaşılması gerektiğinden burada elverişli vasıtanın cebir ve şiddet kullanımına Müsait yük ve kuvvette silah, işçi, askeri araç ve teçhizat olması gerekmektedir. Muahedeye husus edilen hatanın işlenebilmesi için elverişli Vasıta bulunmuyorsa hatanın maddi ögesinin gerçekleştiği söylenemez.”
– “Bu cürüm lakin kasıtla işlenebilir”
Suçun maddi ögesinin gerçekleşmesi için, en az iki yahut daha Çok kişinin anlaştığının maddi olgularla tespiti gerektiğine değinilen gerekçeli kararda, maddedeki “maddi olgularla belirlenen bir biçimde olması” ibaresinin, kabahatin oluştuğunu kabul edebilmek için bulunması Gerekli kanıtların niteliğine işaret ettiği, hatanın manevi ögesinin ise kasıt olduğu, bu hatanın lakin kasıtla işlenebileceği belirtildi.
Söz konusu kararda, savcılık iddianamesinde, metnin kaleme alınış şekli, açıklanma saati ve hali prestijiyle “muhtıra” formunda değerlendirildiğinin ve farklı kısımlarda rahatsızlık doğurduğunun öne sürüldüğü belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Metne ait toplumsal reaksiyon gelişmesi, aleyhine görüşler açıklanması demokratik hukuk devleti olmanın gereği açısından ne kadar gerçek ise içeriğinin hata oluşturup oluşturmadığına dair hukuksal kıymetlendirme yapılmadan iddianamede belirtildiği üzere sadece metnin kaleme alınış şeklinin, açıklanma saatinin, formu prestijiyle ‘muhtıra’ biçiminde değerlendirilmesinin, metnin başlangıç cümlesinin niyetli olarak ‘Yüce Türk Milleti’ halinde başlatılmasının, soruşturma basamağında ulaşan ihbar, kabahat duyurusu ve şikayet dilekçelerine nazaran farklı kesitlerde Önemli bir rahatsızlık doğurmasının sanıkların üzerlerine atılı kabahatin sübutu tarafından maddi kanıt niteliğinde kabul edilmesi ceza hukuku bağlamında yanlışsız değildir.”
– “İfade özgürlüğü demokrasilerin en Temel Bina taşı”
“Gerek Montrö Boğazlar Mukavelesi gerekse de kamusal tartışmaya açılan muvazzaf bir amiralin sarık ve cübbeyle görüntülenmesi konusunda sanıkların yapmış olduğu İzah bir fikir yahut Fikir açıklaması olarak nitelendirilebilir.” denilen birebir kararda, Anlatım özgürlüğünün çağdaş demokrasilerin en Temel Bina taşlarından birisi olduğu vurgulandı.
Gerekçeli kararda, Anlatım özgürlüğünün genel olarak Anayasa, kanunlar ve milletlerarası kontratlar ile Özellikle de Müstakil ve tarafsız mahkemelerin müdafaası altında olduğuna işaret edilerek, şunlar kaydedildi:
“Vatandaşların bu haklarını kullanarak açıkladıkları görüş ve fikirlerinden Dolayı kamusal otorite yahut toplumun diğer kişi, kısım yahut gruplarca baskılanmamaları hakkın kullanımı açısından hayli değerlidir. Açıklanan her bir görüş yahut fikrin toplumun tamamı yahut kamusal otorite tarafından kabul görmesi Mümkün yahut sağlıklı değildir. Anayasal demokrasi için kıymetli olan, şahısların hukuken hata olarak kabul edilmeyen görüş ve fikirlerini İzah hürriyetlerini Biricik tek yahut toplu olarak toplumsal yahut kamusal baskı altında kalmaksızın kullanabilmeleridir. Bir görüş yahut niyet açısından mutlak hakikate lakin fikir ve fikirlerin serbestçe Anlatım edilebilmesi, bunlara karşı varsa anti tezlerin ileri sürülmesi sonucunda yapılabilecek sentezle ulaşılabilir.”
Sanıkların yayınladığı iletinin niyet açıklanması olduğu, metnin Biricik başına kabahatin oluşmasına kâfi maddi kanıt niteliğinde bulunmadığı vurgulanan bu kararda, “Sanıkların üzerine atılı ‘suç için anlaşma’ cürmüne ait maddi ögelerin hiçbirinin somut olayda oluşmadığı, maddi ögeleri prestijiyle oluşmamış hata açısından sanıkların kastından Laf edilmesinin Mümkün olmadığı, bu haliyle atılı kabahatin yasal ögelerinin oluşmaması nedeniyle sanıkların tamamının başka ayrı beraatlerine karar verilmesi gerekmiş ve karar kurulmuştur.” sözüne yer verildi.
– Davanın geçmişi
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 4 Nisan 2021’de, birtakım emekli amirallerin yayımladığı “Montrö bildirisi”ne ait soruşturma başlatmıştı.
Başsavcılık, 6 Aralık 2021’de 103 sanık hakkında “devletin güvenliğine yahut anayasal sisteme karşı kabahat işlemek için anlaşma” cürmünden 3’er yıldan 12’şer yıla kadar mahpus cezası talebiyle iddianame düzenlemişti.
Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesi 20 Aralık 2022’deki kararında, sanıkların tamamın beraatine hükmetmişti.
Yorum Yok